Þorsteinn H. Gunnarsson

Forðagæsla í ógöngum

Það er leitt að heyra hvernig það er að verða árviss atburður að upp komi svona mál sem greint er frá í fréttinni. Óviðunandi er fyrri hinn almenna sauðfjarbónda sem að öllu jafna hugsar vel um sinn bústofn að hafa svona umræður hangandi yfir sér.

Sú breyting hefur átt sér stað varðandi skoðun fóðurbirgða á hausti að bændum er sent eyðublað þar sem þeir tilgreina fjölda búfjár og metnar heybirgðir. Þetta er breyting frá fyrra kerfi þar sem forðagæslumenn fóru að jafnaði á hvern bæ og skráðu niðurstöður.

Fjórar ástæður geta legið til þess að svona fer. Ásetningur glannalegur þ.e.a.s. of litlar heybirgðir og of margt fé. Mikil skuldastaða og því ekki hægt að kaupa fóður. Fákunnátta um hirðingu búfjár og svo persónulegar aðstæður, svo sem þunglyndi, hirðuleysi, drykkjuskapur og félagsleg einangrun, sorg og rangt mat á stöðu viðkomandi.

Til að komast hjá svona atburðum þarf ásetningur og eftirlit að vera í lagi. Nauðsynlegt er að fara vel yfir heilsufar búfjár að hausti svo sem hvort ær séu með heilar tennur og komi til með að fóðrast vel. Gætnir búmenn flokka fé eftir aldri og fóðra sér. Fylgjast vel með ef fé fer að misgangast. Sérstaklega þarf að aðgæta eldra féið og taka jafnharða frá og fóðra sér. Færsluhöfundur ólst upp við að eldri ám var gefið rúgmjölsdeyg til að rétta þær af í fóðurstigi þar sem fóðurbætir var dýr og áðstæðulaust að gefa öllu fénu fóðurbætir.