Engan afslátt af þjóðlendulögum

Þjóðlendulögin hafa verið gagnrýnd af nokkrum landeigendum sem krefjast breytinga á þeim. Ekkert tilefni er til þess nú mitt í úrskurðarferli um mörk eignarlanda og þjóðlendna. Það væri eins og markaskránni væri breytt í miðjum réttum þegar ætti að fara að töfludraga.

Í íslenskum rétti eru almenn ákvæði um endurupptöku máls og verða hér eins og í öðrum tilvikum að duga.

Setja þarf reglugerð um notkun og nýtingu þjóðlendna. Fram þarf að fara úttekt á hverri þjóðlendu og skrá gögn hennar og gæði, s.s. gróðurfar til að meta hvernig viðskilnaðurinn er við gróðurfar þegar þjóðlenda verður til. Það yrði svona Landnáma önnur útgáfa. Mikilvægt er einnig að kortleggja þær með GPS punktum og gefa hverri þjóðlendu nafn, svo almenningur átti sig á staðháttum og hafi tilfinningu fyrir landsvæðinu.

Vilji forsætisráðuneytið friða þjóðlendu fyrir beit búfjár, þá verður það að semja við viðkomandi bændur um að afsala sér beitarréttinum, tímabundið eða alfarið, væntanlega gegn bótum. Takist það ekki er hægt að taka réttindin eignarnámi. Við fyrstu sýn er þó skynsamlegt að krefjast ítölu í þjóðlendu ef gróður þar er á undanhaldi við yfirtöku. Ítala gæti jafnvel skilað niðurstöðu um að engin beit væri heimil í þjóðlendu og þar af leiðandi þyrfti engar bætur að greiða.

Ég tel óskynsamlegt að ljá máls á því að veita afslátt af þjóðlendulögum. Aftur á móti er það mín skoðun að bændur ættu ekki að þurfi að bera halla af málarekstri. Þá vil ég vekja athygli á að þinglýsing ein og sér ákvarðar ekki um eignarrétt. Heldur skjölin sem að baki henni standa. Það er ekki nóg að einhver próventukarl á prjónabrók á dánarbeði, hafi vitnað um að merki landareignarinnar hafi legið hér en ekki þar, þegar biskup vísiteraði og skrifaði landmerkjalýsingu.

Þjóðlendulögum verði breytt