Sprengigos?

Mér skilst að Hekla sé svipað eldfjall og Vesavíus, sem lagði Pompei í rúst  hér fyrr á öldum. Lík allra sem fórust í Pompei lágu í sömu áttina og gaf sú niðurstaða ákveðna vísbendingu um atburðina.

Það geti orðið sprengigos í svoleiðis fjöllum og toppurinn getur rifnað í einni sjónhendingu og þá er betra að vera einhversstaðar annarsstaðar en upp.

Þannig að aðvaranir jarfræðingsins eru réttmætar, en okkur gengur illa að taka mark á slíku og álpumst bara áfram, vegna hagsmuna feraþjónustunnar.

Bloggari er ekki jarðfræðingur,en hefur þetta úr sínum mal.

Hópar hættir að ganga á Heklu

,,Margar kindur drápust í vor úr næringaskorti"

Þessi fyrirsögn er tekinn úr héraðsblaðinu Vesturland 16. júlí 2015 bls.10 sem ég rakst á á ferð minni um Borgarfjörð, Dali og Strandir nú nýverið.

Enfremur segir þar:,, Orsök ærdauðans í vetur er enn óljós samkvæmt fyrstu áfangaskýrslu Matvælastofnunar en niðurstöður úr rannsókn á blóðsýnum í Noregi er að vænta í lok mánðarins."

Síðar í fréttinni segir að margar þeirra kinda sem krufnar voru drápust úr næringarskorti þótt þær hafi augljóslega étið fram á síðustu stundu en krufning hefur ekki varpað skýrara ljós á orsök vandans.

Skrítið að orsök horfellisins séu óljósar þótt ærna hafi hafi drepist úr næringarskorti.

Nú er það svo að spurningalisti hefur verið sendur til bænda og hafs svör borist sem verið er að vinna úr og er það góðara gjalda vert.

Jónas Elíasson prófessor í verkfræði við Háskóla Íslands tjáir sig um þessi mál í Morgunblaðinu í dag þar sem hann beinir sjónum að efnum sem losnuðu vegna goss í Holuhrauni og gætu verið skaðleg og telur að betur þurfi að rannsaka þessi mál.

Gos í Holuhrauni hófst 29 ág. 2014. Hirðing heyja hefur þá að mestu verið lokið, þannig að ekki hafa þessi efni verið í vetrarfóðrinu, en nokkur tími hefur þá verið eftir af haustbeitartíma fjárins. Hvort þessi efni hafi verið í vorbeitinn er erfitt að segja til um nema með ýtarlegum mælingum, en oft er töluverðt túna slóðadreginn og við það hripar ryk og óhreinindi niður og svo eru vorrigninagr tiltölulega fljótar að þvo gróðurinn og leysa áburð og efni og færa hann niður í svörðinn.

Hitt stendur eftir að við upphaf vorbeitar virðist einhver hluti fjárins alla vega sá sem drapst verið orðinn magur.

Það má allavega ráða af grein sem Jón Viðar Jónmundsson starfsmaður Bændasamtaka Íslands ritar í síðasta Bændablað, þar sem ýmsir vinklar eru settir á þetta mál.

Þar er m.a. velt upp því sjónarmiði hvernig menn hófu sýn á það að hér væri um smitsjúkdóm að ræða. Fyrst þegar ég heyrði um þá tilgátu, þóttist ég geta séð í gegn um hana fyrir mína part og fannst að þar væri verið að leiða umræðuna í aðra átt og á villigötur.

Það sem vantar í þessa mynd og er væntanlega týnt og tröllum gefið er gögn um holdstig fjárins við dauða.

Það þykir mikil vanvirða ef fé ferst vegna vanfóðrunar þó fyrir því geti legið ýmsar ástæður, svo sem innvortis mein, tannlos, lélegt fóður og að ær misgangist vegna kjarkleysis og hlédrægni og hafi sig ekki að garðanum og of þröngt á fénu.

Bloggari var alinn upp við, að við ásetning var skoðað upp í hverja kind og hún metin hvort hún væri ásetningsfær. Snemma voru lakari ærnar teknar frá og fóðraðar sér og þeim hyglað mjög snemma, jafnvel hnoðað rúgdeig og einstaklingu gefið sér. Þetta var nákvæmnis verk en gat oft borgað sig því dæmi var að við slíkt atlæti gætu gamalær komið upp 18-20 kg dilk, ef þær skjögruðu á móti nýgræðingnum að vori, þá hresstust þær.

Þetta mál kemur á endanum til kasta landbúnaðarráðherra og stjórnar Bjargráðsjóðs þegar farið verður að skoða hvort tjónið verði bætt með peningum úr sjóðnum.

Mér skilst að vorskoðun forðagæslunnar sé aflögð og bændir geri sjálfir skýrslur sínar að hausti og leggi mat á vetrarforða og ásetning. Oft eru sauðfjárbændur að heyja óáborin tún seint og geta komið slíku fóðri í rúllur, en það fóður er puntur og tréni og lítið næringargildi í slíku fóðri.

Ég held að það sé eitthvað mjög mikið að á sumum býlum í sveitum landsins og dreg ég þá ályktun af þeim draslaragangi og ónákvæmni í búskap og búfræði, sem viðgengst og birtist m.a. í því að rúllubaggaplast er á víð og dreif í haga og veldur náttúruspjöllum. Illa er gengið um heyrúllur og fer mikið fóður forgörðum  við slík háttsemi. En svona vilja menn hafa þetta eða hvað?

Ingunn Snædal er þjóðskáld

Ingunn Snædal hefur hlotið verðlaun Jónasar Hallgrímssonar. Hún er gott skáld og yrkir lipurt og hefur skemmtileg efnistök og er frumleg og fyndin.Hún á svo sannarlega erindi við þjóðin, á öðrum vettvangi en nú sem ríður húsum vegna vandræðagangs stjórnvalda í ferðamannamálum.

 

sveitabær við þjóðveg

sveitin er ekki vörumerki
sauðirnir ykkar
þaðan af síður
er garður foreldra minna
útiklósett fyrir ferðalanga
úr borginni

gagnstætt því sem margir halda
eru jarðir bænda ekki
sameign allra landsmanna

eins og refsinorn
kem ég æðandi með garðslönguna
nema þið hysjið upp um ykkur

eða viljið þið frekar að
ég komi og kúki í garðinn ykkar
í smáíbúðahverfinu

Ingun Snædal 2011

 

Uppbyggingin er „fimm ára átak“

Fimm svið í menntun

það eru 5 svið sem þarf að kenna:

1. Lestur

2. Skrift

3. Reikningur

4. Hlýða

5. Mannasiðir og kurteis

Þá kemur allt hitt á eftir og lífið verður tóm gleði og ánægja.

Helgi nýr sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs

Rumpulýður veldur óþrifum og landsspjöllum

Held að innanríkis og umhverfisráðherra verði að taka á þessu máli af festu og einurð.

Í mínum huga er engin efi á að það þarf að kæra þessi mál ef í einhvern næst til að skapa fælingahættu.

Það er ekki hægt að vera með þessa linkind, sífllt að kæra Íslendinga fyir utanvegaakstur, en hlýfa fólki sem saurgar aðal helgistað þjóðarinnar og rífur upp land hjá saklausum bændum og veldur spjöllum á gróðri.

Nema ráðherrar í ríkisstjórn Íslands séu kjarklausir og skíthræddir.

Einhverju sinni höfðu Íslendingar keypt grjót í útlöndum og fengu þungar sektir fyrir. Er málum eitthvað öðruvísið farið hér á landi þegar grjótið er tekið í óleyfi og umgengnisréttur ekki virtur og viðkomandi í óleyfi ábúanda.

Við eigum að vera grjótharðir í svona málum, annars breyðist stjórnleysið út og ekki verður við neitt ráðið.

 

 

 

Túristavörður jafnaðar við jörðu

Blanda virkjuð á öruggu svæði

Aðalstefið við virkjun Blöndu var að virkjað væri og að þjóðin ætti a.m. kosti eina góða vatnsaflsvirkjun á svæði þar sem ekki væri hætta á jarðskjálfrum og eldgosum. Svo voru bændur svolítið plataðir þar sem á frumstigum umræðu var gefið í skin að þeir gætu fengið orku sem bætur fyrir land sem færi undir lónið. Bændur eru veikir fyrir hlunnindum hverskonar og skilja manna best hvað það þýðir fyrir lífsafkomu.

Afhendingarörryggi sat í fyrirúmi eftir mistök og offors stjórnvalda í Laxárdeilunni og atburði á Kröflusvæði en Blönduvirkjun fékk þá arfleyfð í skírnargjöf. Orka var óörugg á þessu svæði þar sem hundurinn að sunnan gat slitnað og orrkuþurrð gat skollið á fyrirvaralaust á og allt svæðið því í uppnámi og lamasessi.

Það var alla tíð skilningur okkar Alýðubandalagsmanna og alþýðumanna að farsælast væri að nota orkuna í heimabyggð, þó ekkert hafi sérstaklega verið í augsýn um atvinnuuppbyggingu á svæðinu. Það er vitað að orka rýrnar eftir því sem lengra þarf að flytja hana.

Af því sem að ofan er lýst ætti orka frá Blönduvirkjun að vera mun dýrari en á hættulegum svæðum.

Óvissa með Blöndu-samþykktina

Á MF Ferguson 35 X um landið, aðrar dráttarvélar hefðu gefist upp, væntanlega

Gamlir kúskar frá Valdarási í Fitjárdal í V-Hún., fóru í skemmtireisu á Ferguson hringin í kring um landið. Það hefur örugglega verið heillandi viðfangsefni, en lýjandi. Röskir menn hjóla þetta á 45-50 klst, en þeir félagar hafa þurft að hitta bændur og búa líð.  Skrifari fór og hitti kappana þar sem þeir voru komnir í áfanga upp við Rauðavatn í dag.

Að því tilefni langar mig að koma með upplýsingar um þá vél sem prýðir þetta blogg til lærdóms fyrir þá sem eru að gera upp gamlar vélar og myndir af því er hún var flutt upp á Árbæjarsafn en hún var þar til sýnis stubb úr sumri. Skemmtilegt er að skrá eigendasögu vélarinnar og þar getur kennt ýmissa grasa. Síðan er skemmtilegt að skrá hvað var gert vélinni til góða og í hvernig ástandi hún var og annað það sem eigandi vill koma á framfæri.

 Hér kemur þetta:

Massey Ferguson model ’58 Hd-301

 

Eigendasaga:

Fyrsti eigandi var Erlendur Eysteinsson bóndi á Beinakeldu í A-Hún.

Síðar oddviti og verkhugmyndafræðingur að Stóru-Giljá. Hann átti vélina í eitt ár.

 

Annar eigandi var Þórður Þorsteinsson bóndi og sýslunefndarmaður, Grund

A-Hún. Hann virkjaði bæjarlækinn upp úr 1946 og var baráttumaður fyrir Blönduvirkjun Hann féll í sýslunefndarkosningum fyrir andstæðingum Blönduvirkjunar. Hann átti vélina til 1999. Vélin fékk alla tíð góða umhirðu og var aldrei þjösnast á henni.

 

Þriðji eigandi er Þorsteinn H. Gunnarsson fv. búfjárræktarráðunautur Búnaðarsambands A-Hún. og bóndi á Syðri-Löngumýri og síðar Reykjum A-Hún. Einnig endurreisti hann jörðina Hnjúkahlíð 1985. Hann keypti vélina til að varðveita hana en notaði hana við hrossastúss að Hallanda Hraungerðishreppi Árnessýslu.

Hann hóf endurbætur á vélinni upp úr 2000 og lítur á verkið sem varðveislu menningarverðmæta og hluta af búnaðarsögu.

 

Verkefnastaða

 

1. Afturfelgur sandblásnar og þær málaðar
2. Slanga ný í öðru afturdekki og heil afturdekk
3. Framfelgur málaðar, dekk heil
4. Þjöppuprófaður góð þjöppun, spíssar og olíuverk stillt, tímakeðja orðin rúm
5. Startari viðgerður og málaður
6. Húdd ryðbætt sandblásið og grunnað
7. Grill sandblásið grunnað og málað
8. Dynamór yfirfarinn. Nýr sviss. Sæti lagað
9. Bretti viðgerð og sandblásin sætið sandblásið og allt grunnað
10. Gírkassi opnaður og athugaður. Leit út eins og nýr.
11. Vélarbolur sandblásin grunnaður og málaður
12. Yfirbygging sprautuð með rauðum lit
13. Bretti sett á
14. Miðöxull á frambita renndur og sett ryðfrí lega í bita
15. Nýjar hosur á vatnskassa
16. Eldsneytistankur grunnaður og málaður
17. Mælaborð málað
18. Ampermælir settur í mælaborð
19. Sett nýtt stýri á vélina
20. Lofthreinsari endurgerður
21. Nýr 105 amper geymir
22. Húddið sett á. Númer löguð og blettuð.
23. Glóðarkerti og forhitari lagaður.
24. Gangsett og allt virkar.

 Þorsteinn H. Gunnarsson

Keyrðu hringinn á 27 km/klst

Það lá engin á línunni Blöndudeilunni

Í gamla daga var sími til sveita þannig úr garði gerður að allir gátu hlustað á alla og allt var gegnsætt. Þegar hringt var heyrðist þegar fólk lyfti símtólunum til að hlusta.

Sumir hópar komu sér upp sérstöku rósamáli sem þeir töluðu sín á milli sem aðriðr fóru svo að geta ráðið í með tímanum.

Í minni heimasveit, Svínavatns og Torfalækjarhreppum var svoleiðis sími þegar Blöndudeilan geisaði.

Þar var deilt um land sem undir lón skildi fara og stærð þess. Að mínu mati var því ekki náð að reka Bköndudeiluna sem almennt náttúruverndarmál, frekar svona um hagsmuni um bithaga, fóðureiningar og bætur í formi raforku á hverja bújörð, sem aldrei náði fram að ganga.

Svo var lagður sími í sveitirnar og þá gat fólk farið að tala saman án þess að vera hrætt um það að einhver væri að hlusta á það sem sagt var. Þetta tel ég að hafi verið ein ástæða m.a. að hægt var að koma virkjunni á koppinn að allir gátu talað hindrunarlast saman.

Það lág engin á línunni.

Svo var það að meiri hluti hreppsnefndar vildi gera eitthvað í málinu og var með tillögu í smíðum sem átti að afgreiða á hreppsnefndarfundi. Það vildi oddvitinn ekki gera. Hann var þá sendur í kaffi framm í eldhús og meirihlutinn afgreiddi sína tillögu. Þetta olli uppnámi í sveitinni og var þá hringt og boðað til sveitafundar, því oddvitinn hefur skynjað það að hann hefði meirihluta hjá íbúum hvort sem hann færi í kaffi eða ekki.

 Þessi sveitarfundur var eftirminnilegur fyrir þær sakir að sveitinn þverklofnaði og hafði oddviti sinn meirihluta tiltækan til að hans tillaga var samþykkt.

Þegar ég kom á þennan sveitarfund varð mér verulega hverft við því önnur sveitin sat vinstra meginn en þeir sem voru samþykkir að fylgja eftir tillögu meirihluta hreppsnefndar sátu hægra megin. Ég sá hvergi pláss fyrir mig, en einn stóll var laus í miðjunni og settist ég á hann. Þá var horft á mig úr báðum fylkingum og sá ég að mér bæri að vera í annarri hvorri fylkingunni, annað væri ekki við hæfi. Færði ég mig þá til Leifa gamla í Sólheimum og sat þar um stund uns ég var beðin um að vera varafundarstjóri.

Á fundinum urðu töluverðar róstur og frammíköll og var ég eitthvað að segja fundarstjóra að við þyrftum að stoppa þetta og hafa stjórn á fundinum. Hann hélt nú ekki og ég hefði nú ekki verið settur í þetta embætti til að vera með einhverja íhlutun um fundinn. Og hélt ég því kyrru fyrir til loka fundarins.

Þegar fundinum var lokið stóð Leifi í Sólheimun upp og sagði að við yrðum að halda áfram að búa saman í hreppnum og stakk upp á því að sungið yrði ,,Blessuð sértu sveitin" mín, eins og títt er í útföförum til sveita og hóf að syngja með sérkennilegri skjálfandi röddu. Daufar voru undirtektir en virkjunarsinnar fóru að taka undir, en hinir þögðu framm í mitt lag en tóku þá þokkalega undir.

Síðan hefur Blönduvirkjun skilað sínu afli til landsmanna og er eina af traustustu vatnsaflsvirkjunum landsins sem ekki er á  virku jarskjálftasvæði.

Það er engum vafa undirorpið að mikið svæði sem undir lón Blönduvirkjunar fór, var verðmætt frá umhverfisverndarsjónarmiði, svo sem falleg lækjarkerfi með lontum, búsvæði fugla t.d. rjúpu og andategunda og mest sá ég eftir Fiskilæknum sem rann milli Friðmundavatns og Gilsárvatns. Á móti kom að Blanda er nú ekki eins gruggug og áður og ágæt veiði á. Flóðin eru hætt í henni sem gera það mögulegt að taka landi til nytja á láglendi Langadals, en þar er nú stunduð kornrækt sem ekki var áður hægt og viðfem rækarlönd blasa við beggja veggna árinnar.

Þessi deila kenndi mér að bera virðingu fyrir sjónarmiðum umhverfisverndarfólks því þeir vinna gott starf, en þetta er alltaf spurning hvar á að draga línu og hvernig á að nota land.

Hringdu strax daginn eftir

Biðskýli og föðurland

Eitt af því sem ekki hefur verið gefin nægur gaumur við almenningsamgöngur er búnaður á biðstöð.

Lykilatriði er að farþegar geti haft skjól þegar þeir bíða eftir vagni og að þeim líð vel á meðan.

Til að líða vel í íslenskri veðráttu að hausti og vetri er nauðsynlegt að vera vel búinn. Þar leikur íslenska föðurlandið eða prjónabrókin stórt hlutverk. Þegar þetta tvennt fer saman, blasir lífið við fólki og lífið verður tóm ánægja.

Er raunhæft að leggja léttlestir?